dwójka mężczyzn w kamizelkach odblaskowych na poboczu drogi, obok czerwony samochód na światłach awaryjnych

Jak jeździć bezpiecznie drogami szybkiego ruchu?

Wzrost liczby pojazdów, poprawa infrastruktury i swoboda podróżowania sprawiają, że jazda autostradą i drogami ekspresowymi stała się codziennością. Mimo to wiele osób nie zna lub nie przestrzega zasad, które mają zapewnić bezpieczeństwo wszystkim uczestnikom ruchu. W tym artykule znajdziesz konkretne wskazówki, które pomogą Ci bezpiecznie jeździć po tego typu trasach.

Przygotuj się do jazdy

Zanim wyjedziesz na drogę szybkiego ruchu, sprawdź stan techniczny pojazdu. Skontroluj ciśnienie w oponach, poziom płynów eksploatacyjnych oraz działanie świateł i hamulców. Zadbaj też o czystość szyb i lusterek – dobra widoczność to podstawa.

Planujesz długą trasę? Zrób regularne przerwy co 2–3 godziny. Zaplanuj postoje w miejscach do tego przeznaczonych – tam odpoczniesz, skorzystasz z toalety i zjesz coś ciepłego. Zmęczenie znacznie zwiększa ryzyko kolizji i ogranicza refleks.

widok z lotu ptaka na most którym w nocnej scenerii jadą dwa samochody
Wjazd na drogę szybkiego ruchu

Nabieraj prędkość już na pasie rozbiegowym - po to właśnie został stworzony. Pamiętaj, aby nigdy się na nim nie zatrzymywać, a jeśli nie masz możliwości włączenia się do ruchu, możesz kontynuować jazdę pasem awaryjnym do momentu, w którym będziesz mógł zjechać na docelowy pas. Podczas wjazdu na drogę szybkiego ruchu nie zmieniaj pasa zbyt wcześnie, jadąc zbyt wolno. Takim zachowaniem możesz spowodować poważny wypadek! Na końcu pasa rozbiegowego zawsze sprawdź lusterka i martwe pole. Włącz kierunkowskaz i płynnie dołącz do pasa ruchu, nie wymuszając pierwszeństwa.

Twoim celem powinno być osiągnięcie prędkości zbliżonej do tej, z jaką poruszają się samochody poruszające się po głównej jezdni. Wjeżdżając na prawy pas, dostosuj swoją prędkość do innych pojazdów. Pamiętaj, że z reguły poruszają się tam ciężarówki z ograniczeniem prędkości do 90 km/h.

Bezpieczny odstęp i obserwacja otoczenia

Zachowanie odpowiedniego odstępu od poprzedzającego pojazdu to jeden z filarów bezpiecznej jazdy autostradą. Obowiązuje zasada: połowa aktualnej prędkości w metrach. Jedziesz 140 km/h? Zostaw minimum 70 metrów odstępu.

Alternatywnie stosuj zasadę trzech sekund. Wybierz punkt orientacyjny (np. znak drogowy), który minął pojazd przed Tobą. Odlicz trzy sekundy – dopiero wtedy Ty powinieneś go minąć.

Uważnie obserwuj sytuację z przodu i z tyłu. Reaguj z wyprzedzeniem. Unikaj gwałtownych manewrów i nagłego hamowania, które mogą doprowadzić do kolizji.

Wjazd na autostradę „pod prąd”

Znaki drogowe to elementy, na których musisz się bardzo skupiać, zwłaszcza gdy mówimy o znaku zakazu wjazdu. Jeżeli z jakiegokolwiek powodu wjedziesz na drogę ekspresową w niewłaściwym kierunku, natychmiast zatrzymaj się na poboczu! W tej sytuacji powinieneś włączyć światła awaryjne, opuścić pojazd w kamizelce odblaskowej, ustawić trójkąt ostrzegawczy i wezwać służby. Numer alarmowy w takiej sytuacji to 112 lub 19 111 (Informacja Drogowa GDDKiA).

Gdy jedziesz "pod prąd" nie zawracaj i nie cofaj! Takie zachowanie naraża Ciebie i innych uczestników ruchu drogowego.

widok w góry na drogę którą pędzi Golf
dwójka ludzi we wnętrzu samochodu, ujęcie z tylnej kanapy na kokpit
Wyprzedzanie –
zachowaj odstęp

Po zakończeniu manewru nie wracaj na pas zbyt szybko, zmień pas dopiero, gdy w lusterku wstecznym zobaczysz całe wyprzedzane auto. Odpryski spod Twoich kół mogą uszkodzić inne pojazdy albo wyprzedzany kierowca może być zmuszony do redukcji prędkości, a nagłe hamowanie może doprowadzić do kolizji. 

Prawidłowe poruszanie się pasami

Podstawowa zasada na polskich autostradach: prawy pas służy do jazdy, a lewym pasem wyprzedzasz. Po zakończeniu wyprzedzania wróć na prawą stronę jezdni. Nie blokuj środkowego pasa ani lewego, gdy nie wyprzedzasz.

Po zakończeniu manewru nie wracaj na pas zbyt szybko, zmień pas, dopiero gdy w lusterku wstecznym zobaczysz całe wyprzedzane auto. Kamienie i inne drobiny wyrzucane spod kół mogą spowodować uszkodzenia innych aut. Dodatkowo osoba wyprzedzana może zostać zmuszona do gwałtownego zwolnienia, co niesie ryzyko wypadku.

Wyprzedzanie z prawej strony

Według zasad drogowych obowiązujących w Polsce wyprzedzać prawym pasem można tylko na drogach jednokierunkowych, gdy droga ma co najmniej dwa pasy ruchu (tak jak drogi szybkiego ruchu). Jeśli wykonujesz manewr wyprzedzania, pamiętaj, że możesz znaleźć się w "martwej strefie" - kierowca, którego mijasz, może Cię nie zauważyć. Zachowaj szczególną ostrożność.

Volkswagen przejeżdżający przez most z widokiem na żurawie portowe
  • Nie unikaj prawego pasa!

    Wszystkich kierowców obowiązuje jazda jak najbliżej prawej krawędzi jezdni. Wyprzedzaj lewym pasem, ale po manewrze wracaj na prawy pas.

  • Nie opuszczaj pojazdu!

    Autostrada, droga szybkiego ruchu, ekspresówka - to nie są miejsca na spacer! Jeżeli musisz wyjść z samochodu, zatrzymaj się w bezpiecznej strefie. W wyjątkowych sytuacjach, np. zagrożenia możesz poruszać się pasem zieleni i zawiadomić służby.

  • Przepisy dotyczące prędkości

    Autostrada – 140 km/h

    Droga ekspresowa jednojezdniowa – 100 km/h

    Droga ekspresowa dwujezdniowa – 120 km/h

  • Nie traktuj pasa awaryjnego jako parking!

    Pobocze awaryjne powinno być wykorzystywane wyłącznie w nagłych przypadkach. Planując podróż, szczególnie z dziećmi, warto przewidywać sytuacje, które mogą wymagać zatrzymania pojazdu. Zamiast stawać na skraju drogi, wybieraj bezpieczniejsze miejsca – takie jak stacje paliw czy MOP-y.

Co zrobić podczas awarii na drodze szybkiego ruchu?

dwójka ludzi w kamizelkach odblaskowych na poboczu, mężczyzna rozmawia przez telefon
  • Zatrzymaj auto na pasie awaryjnym i włącz światła awaryjne.
  • Załóż kamizelkę odblaskową – warto trzymać ją w schowku.
  • Wysiądź z pojazdu od strony pobocza. Jeśli jesteś z pasażerami - pokieruj ich na pas zieleni.
  • Ustaw trójkąt ostrzegawczy w odległości minimum 100 metrów za samochodem, poruszając się jak najbliżej barierek. Jeśli awaria wydarzyła się w nocy, warto podświetlić trójkąt latarką.
  • Wzywaj pomoc, będąc poza jezdnią, w bezpiecznym miejscu.

W przypadku wypadku lub zatrzymania kolumny pojazdów pamiętaj o stworzeniu korytarza życia. Jeśli jesteś na lewym pasie – zjedź maksymalnie do lewej. Pozostali kierowcy przesuwają się do prawej strony.

Najczęstsze błędy kierowców

  • Jazda zbyt blisko wyprzedzanego pojazdu.
  • Brak sygnalizacji manewru wyprzedzania.
  • Zatrzymywanie się bez potrzeby na pasie awaryjnym.
  • Nieuwzględnianie innych uczestników ruchu.
  • Brak znajomości przepisów dotyczących jazdy autostradą.

Zrozumienie tych błędów i ich unikanie znacznie poprawia bezpieczeństwo.

Podstawowe zasady jazdy po autostradach i drogach ekspresowych

  • Poruszaj się prawym pasem – używaj lewego pasa tylko do wyprzedzania.
  • Zachowaj bezpieczny odstęp – minimum połowa prędkości w metrach.
  • Nie zatrzymuj się na pasie awaryjnym, jeśli nie musisz.
  • Ustaw trójkąt ostrzegawczy przy awarii.
  • Noś kamizelkę odblaskową, gdy opuścisz pojazd.
  • Dostosuj prędkość do warunków na drodze.
  • Twórz korytarz życia w przypadku korka lub zdarzenia.
  • Unikaj gwałtownych manewrów i nagłego hamowania.
  • Włącz światła mijania w ciągu dnia – zwiększysz widoczność.
  • Pamiętaj o najbliższym zjeździe, jeśli potrzebujesz pomocy.

Dobre praktyki związane z podróżą