Finansowanie i ubezpieczenia

Ile będzie wart twój samochód?

13.12.2023

Zakup nowego auta często stanowi spełnienie motoryzacyjnych marzeń. Jednak zanim skonfigurujesz i zamówisz nowy samochód lub wybierzesz gotowy egzemplarz z oferty dealera, sprawdź, ile wybrany pojazd straci na wartości po kilku latach eksploatacji. Dzięki temu unikniesz przykrej niespodzianki podczas sprzedaży auta. Wyjaśniamy też, czym jest wartość rezydualna samochodu i w jaki sposób jest wyliczana prognozowana wartość pojazdu.

Jak samochody tracą na wartości?

Nowe samochody najczęściej tracą na wartości w momencie rozpoczęcia ich eksploatacji. Poza nielicznymi przypadkami trudno oczekiwać, aby klient był skłonny zapłacić więcej za pojazd, który po wyjechaniu z salonu pokonał już pewnie przebieg, skoro w niższej cenie może nabyć fabrycznie nowe auto. Wyjątkiem są rzadkie modele aut, zazwyczaj sportowych lub luksusowych, które po zakupie mogą zyskiwać na wartości. Wynika to np. z długiego okresu oczekiwania lub braku możliwości zamówienia nowego pojazdu. W zdecydowanej większości przypadków wartość aut maleje wraz z upływem czasu i innych czynników eksploatacyjnych.

Podstawowe czynniki wpływające na utratę wartości samochodu to:

· Marka i model pojazdu – modele samochodów cieszące się wśród kierowców dobrymi opiniami w kwestiach m.in. bezawaryjności, ekonomii jazdy, ergonomii czy komfortu mogą znacznie mniej tracić na wartości. Istotne jest także postrzeganie marki samochodu przez użytkowników.

· Rok produkcji – na polskim rynku jednym z najważniejszych czynników wpływających na utratę wartości jest rok produkcji pojazdu. Oznacza to, że nowy samochód z rocznika 2022, którego eksploatacja rozpoczęła się w kolejnym roku, będzie miał zazwyczaj mniejszą wartość od nowego pojazdu wyprodukowanego w 2023 r. Kluczowy wpływ na cenę sprzedaży używanego auta ma długość jego użytkowania. Spadek wartości auta na przestrzeni lat może być większy, gdy w tym czasie zaprezentowano nową generację lub facelifting modelu.

· Przebieg – kolejny istotny czynnik wpływający na wartość pojazdu. Zazwyczaj niższe przebiegi pokonują auta użytkowane prywatnie niż np. firmowe pojazdy flotowe. Znaczny przebieg może mieć niebagatelny wpływ na utratę wartości. Przykładowo 3-letni samochód, który pokonał 160 tys. km, będzie zazwyczaj tańszy od identycznego pojazdu 4-letniego z przebiegiem o połowę niższym.

· Rodzaj silnika – według danych firmy EurotaxGlass’s z czerwca 2023 r. najmniejszą utratą wartości na europejskim rynku charakteryzują się hybrydy oraz auta z silnikami benzynowymi. Z niższą ceną sprzedaży po kilku latach eksploatacji muszą z kolei liczyć się posiadacze aut z wysokoprężnymi jednostkami napędowymi.

· Wersja nadwozia – SUV-y i crossovery stanowią obecnie niemal połowę nowych samochodów osobowych sprzedawanych w Europie. Wpływa to na wyższą wartość pojazdów tego typu podczas sprzedaży po kilkuletnim użytkowaniu. Jednym z najchętniej kupowanych samochodów na Starym Kontynencie w 2022 r. był miejski, kompaktowy SUV Volkswagen T-Roc.

· Historia serwisowa – osoby kupujące samochody z drugiej ręki, są skłonne zapłacić wyższą cenę za pojazdy, które były serwisowane w ASO. Korzystanie z autoryzowanych serwisów może zauważalnie podnieść wartość auta podczas sprzedaży. Wartym uwagi rozwiązaniem jest zakup pakietów serwisowych, które zapewniają nie tylko wysoką jakość usług, lecz także pozwalają korzystniej sprzedać pojazd.

· Historia szkód – wystąpienie podczas eksploatacji zdarzeń, takich jak drobne szkody parkingowe, stłuczki czy poważniejsze kolizje mogą mieć znaczny wpływ na utratę wartości samochodu. Niewielkie zarysowanie karoserii, które zostało usunięte w profesjonalny sposób, nie wpływa w dużym stopniu na cenę sprzedaży używanego auta. Jeśli jednak pojazd wymagał zaawansowanej naprawy blacharsko-lakierniczej, to jego wartość zazwyczaj znacznie maleje w porównaniu do identycznych egzemplarzy z bezwypadkową historią.

Ile może wynosić utrata wartości auta?

Według danych, które zostały opublikowane przez firmę carVertical specjalizującą się w badaniu historii pojazdów, w pierwszym roku eksploatacji większość samochodów traci od 20 do 30% początkowej wartości. Natomiast 5-letnia eksploatacja auta wiąże się utratą nawet 60-70% kwoty, którą zapłacono za nowy samochód. Badanie wykonano na podstawie analizy 72 mln jednostek danych pochodzących z rynku europejskiego, USA i Australii z lat 2019-2022.

Badanie dotyczące polskiego rynku motoryzacyjnego opublikował w lipcu 2020 r. tygodnik motoryzacyjny Auto Świat. Według uzyskanych wyników średnia utrata wartości 3-letniego samochodu wynosiła zazwyczaj od 40 do 50%. Oznacza to, że największa dynamika spadku wartości pojazdu ma miejsce podczas pierwszych 3 lat eksploatacji nowego auta, a następnie proces ten postępuje już wolniej.

Sytuacja na świecie - wpływ na rynek motoryzacyjny

W ubiegłych latach miało miejsce wiele bezprecedensowych wydarzeń, które poważnie zaburzyły sprzedaż samochodów w Polsce, Europie i na całym świecie. Mowa tu o kryzysie na rynku półprzewodników, zakłóceniach w globalnych łańcuchach dostaw z powodu pandemii oraz o wojny w Ukrainie. Wydarzenia te miały niebagatelny wpływ na gospodarkę, w tym także na zachwianie poziomów podaży i popytu w branży motoryzacyjnej. W latach 2020-2022 dochodziło do rynkowych anomalii, na co wskazują m.in. dane opublikowane przez portal autobaza.pl, wg których Volkswagen Golf VII z rocznika 2014 z przebiegiem ok. 200 tys. km w maju 2020 r. kosztował średnio ok. 26,2 tys. zł. Natomiast po dwuletniej eksploatacji wartość auta w maju 2023 r. wzrosła o 300 zł i wynosiła ok. 26500 zł! Tego typu zdarzenia należy jednak zaliczyć do jednostkowych przypadków, bo niemal każdy model samochodu wraz z upływem czasu traci na wartości.

Jakie samochody tracą najwięcej na wartości?

Sprzedaż auta po kilkuletniej eksploatacji w niektórych przypadkach może stanowić przykrą niespodziankę. Z największą utratą wartości muszą liczyć się właściciele luksusowych limuzyn. 3-letnia eksploatacja tego typu pojazdów często skutkuje utratą nawet 50% ceny zakupu nowego auta. Biorąc pod uwagę, że wartość początkowa limuzyn z górnej półki nierzadko przekracza 500 tys. zł, właściciele aut tego typu mogą w ciągu 3 lat stracić nawet ponad 250 tys. zł. Nieco lepiej sytuacja wygląda w segmencie E, czyli w klasie wyższej średniej. Za przykład może służyć Volkswagen Arteon, który po 3 latach eksploatacji traci na wartości ok. 40%. Z kolei ten sam model po 4. latach użytkowania według danych ADAC nadal warty będzie ok. 51,1% wartości początkowej.

Wśród modeli samochodów z niższych klas z większą utratą wartości powinni liczyć się właściciele sedanów i 3-drzwiowych kompaktów. Świadczy to m.in. o tym, że osoby kupujące auta z drugie ręki cenią walory praktyczne, które oferuje np. wersja nadwozia kombi. Niższe ceny sprzedaży notują zazwyczaj samochody z silnikami wysokoprężnymi w porównaniu do tych samych modeli wyposażonych w benzynowe lub hybrydowe jednostki napędowe.

Które auta tracą na wartości najmniej?

Samochodami, które obecnie najmniej tracą na wartości, są wszelkiego rodzaju SUV-y. Miejskie crossovery to jeden z najdynamiczniej rozwijających się segmentów na terenie Polski i całej Europy. Wysoka popularność tego typu samochodów wpływa na wysoką wartość po kilkuletniej eksploatacji. Największym zaufaniem kierowcy darzą modele pochodzące od niemieckich producentów. Widać to szczególnie wyraźnie na przykładzie Volkswagena T-Roc, który należy do najchętniej kupowanych nowych samochodów w Europie. Po upływie 3 lat od zakupu, miejski kompaktowy SUV traci jedynie 34,6% ceny zakupu. Znacznie większa utrata wartości zauważalna jest w przypadku francuskich i włoskich marek samochodowych.

Średniej wielkości SUV-y to kolejny segment, w którym popularność idzie w parze z wysoką wartością nawet po upływie kilku lat. Rodzinny Volkswagen Tiguan po 3-letniej eksploatacji może zostać sprzedany w cenie niższej o ok. 34,5% od kwoty, za którą kupiono samochód w salonie. Z kolei luksusowe SUV-y charakteryzują się nieco większą utratą wartości, co widać w przypadku Volkswagena Touareg. 3-letnie egzemplarze tego modelu kosztują zazwyczaj o 39% mniej niż w momencie zakupu. Warto zauważyć, że nadal jest to znacznie mniejsza utrata wartości od tej zauważalnej np. w segmencie luksusowych limuzyn.

Samochody elektryczne i minivany

Jak wygląda utrata wartości samochodów elektrycznych i rodzinnych minivanów marki Volkswagen? Sięgnijmy po dane niemieckiego automobilklubu ADAC, który corocznie we współpracy z redakcją Auto Bild prezentuje zestawienie aut najmniej tracących na wartości podczas 4-letniej eksploatacji. W najnowszej edycji badania wartości używanych samochodów wśród pojazdów elektrycznych, pierwsze miejsce zajął Volkswagen ID.4 PRO. Wspomniany model po 4. latach użytkowania nadal osiągał cenę sprzedaży wynoszącą 67,7% wartości początkowej. Model zajął 1. miejsce w klasie elektryków o cenie zakupu do 40 tys. euro. Natomiast w segmencie minivanów Volkswagen Multivan T7 zajął drugą lokatę. Średnia wartość tego modelu po 4-letniej eksploatacji wynosiła aż 62,9% ceny początkowej.

Czym jest wartość rezydualna pojazdu?

Wartość rezydualna to spodziewana wartość samochodu po upływie pewnego okresu. Parametr ten określany jest najczęściej w przypadku leasingu lub wynajmu długoterminowego aut. Dzięki temu możliwe jest precyzyjne wyliczenie miesięcznych należności wynikających z rat wybranej formy finansowania oraz wartość wykupu końcowego pojazdu. Pojęcie wartość rezydualna wywodzi się od angielskiego terminu residual value.

Wartość rezydualna – jak ją liczyć?

Wyliczenie wartości rezydualnej to złożony proces, który w pewnym stopniu jest zbliżony do obliczania spadku cen samochodów wraz z ich użytkowaniem. W celu prognozowania ceny sprzedaży pojazdu po kilkuletniej eksploatacji brane są pod uwagę podobne czynniki jak w przypadku określania utraty wartości auta. Należą do nich:

model i marka auta,
rodzaj nadwozia,
wersja silnikowa,
wersja wyposażenia,
planowany okres użytkowania,
planowany przebieg,
polityka rabatowa dealerów samochodowych

Czy taki parametr jak wartość rezydualna można wyliczyć samodzielnie? To trudne zadanie, ponieważ wymaga wzięcia pod uwagę nie tylko parametrów dotyczących samego auta, lecz także sytuacji rynkowej w wybranym kraju czy regionie. Większość osób nie posiada dostępu do tego typu danych, dlatego ich wyliczenia mogą być obarczone dużym błędem.

Badanie wartości rezydualnej – kto się tym zajmuje?

Na polskim rynku dominują dwie firmy oferujące określanie wartości rezydualnej pojazdów:

Info-Ekspert – polskie przedsiębiorstwo zajmujące się analizą cen samochodów od 1992 r.
EurotaxGlass’s – międzynarodowa spółka z długoletnią tradycją, która od 2015 r. należy do Autovista Group.

Z usług powyższych firm korzystają m.in. instytucje finansowe, ubezpieczalnie, a nawet organy państwowe, takie jak urzędy celne i skarbowe. Dostęp do zasobów obu firm dostępny jest jedynie dla klientów biznesowych i wymaga rejestracji oraz wniesienia opłaty.

Wartość rezydualna a zarządzanie flotą

Precyzyjne określenie wartości rezydualnej jest niezbędne do przygotowania oferty finansowania samochodu. Parametr ten jest także niezwykle istotny dla osób i firm kupujących nowe pojazdy. Dzięki prognozowaniu wartości rezydualnej auta, po upływie 2, 3 czy 5 lat eksploatacji pojazdu, jego właściciel może znacznie łatwiej zaplanować koszty związane z wymianą auta na nowe. Korzystanie z tego typu informacji jest przydatne nie tylko dla osób prywatnych posiadających jedno lub kilka aut, lecz także dla menedżerów firmowych flot samochodów, którzy często zarządzają nawet setkami pojazdów.